İngiliz yazar Charlotte Brontë bir keresinde şöyle diyor; “Ne mutlu ki insanın ruhunun bir tercümanı var. Zaman zaman bilinçsiz de olsa her seferinde dürüst bir tercüman, tam olarak gözlerin içinde gizli.”
Charlotte Brontë bu sözleri yazarken modern psikoloji alanındaki araştırmalardan habersizdi ancak bu yazdıklarının doğru olmadığı anlamına gelmiyor. Araştırmalara göre gözlerimiz, kim olduğumuza dair pek çok bilgi veriyor. Örneğin bir kişinin daha uzlaşmacı bir karaktere sahip olup olmadığını gözlerinden anlamak mümkün. Peki, gözler psikolojik gerçekleri de ortaya koyuyor mu dersiniz? İşte göz rengimizin dünyaya söylediği 3 şey:
1. Göz rengi acı eşiğiyle ilgili ipuçları veriyor
Yapılan çalışmalar, ağrı eşiğiyle cinsiyet, yaş ve saç rengi arasında bağlantı olduğunu tespit etti. Dahası, koyu renk gözle daha büyük psikolojik yanıt ve ilaca bağlı gözbebeği genişlemesi arasında bağlantı olduğu anlaşıldı. Bu bulgulara dayanarak göz rengiyle acı eşiği arasında bir ilişki olup olmadığı araştırıldı.
Nisan 2014’te yapılan ve sonuçları Journal of Pain‘de yayımlanan araştırmada açık renk gözlü ve koyu renk gözlü olan kadınların, doğum sırasında ve sonrasında çektikleri acı ve bununla nasıl baş ettikleri incelendi. Buna göre açık renk gözlü kadınlar, koyu renk gözlü kadınlara göre doğum sancısını daha iyi tolere edebiliyor ve doğum sonrası anksiyete ve depresyondan daha az etkileniyor. Acıya karşı daha hassas olan kadınların, doğum sırasındaki yapılan epidural ile acılarındaki azalmanın da daha az gözleniyor.
2. Göz rengi, alkole karşı dayanıklılıkla ilgili ipuçları veriyor
Göz rengi ile alkol hassasiyeti arasında da bir ilişki bulunuyor. Eylül 2001’de yapılan ve sonuçları Personality and Individual Differences‘da yayımlanan bir araştırma kapsamında erkek ve kadın deneklerin alkol tüketim alışkanlıkları incelendi. Buna göre açık renk gözlü olan kişiler, koyu renk gözlülere göre daha fazla alkol tüketiyor. Üstelik, koyu renk gözlüler daha az alkolle sarhoş oluyor. Bu bulgu, koyu renk gözlü kişilerin bazı ilaçlara karşı daha fazla psikolojik uyarılma ve daha fazla hassasiyet gösterdiği sonuçlarını da destekliyor.
3. Göz rengi eş seçimlerimizi de etkileyebiliyor
Göz rengi, insanların eş tercihlerini etkileyebiliyor. İlk seferde inanması zor gelebilir ancak araştırmalar da bunu destekliyor. Ocak 2007’de yapılan ve sonuçları Behavioral Ecology and Sociobiology‘de yayımlanan araştırma, aslında erkeklerin babalıkla ilgili soru işaretleriyle ilgili değerlendirmelere dayanıyor. Hipoteze göre erkekler, kendilerinden olduğuna emin oldukları çocuklarla ilgileniyor. Mavi gözlü erkekler de mavi gözlü kadınlarla birlikte olmayı daha çok tercih ediyor çünkü böylelikle doğacak mavi gözlü çocukların bir ihanet sonucu doğmadığına daha kolay inanıyor. İlk başta kulağa tuhaf gelen bu hipotezi test etmek için bir araştırma yapıldı ve katılımcılara mavi ve kahverengi gözlü kadın ve erkeklerin yakından çekilmiş fotoğrafları gösterilerek kimi daha çekici bulduklarını puanlamaları istendi.
Araştırmanın sonunda, hem mavi hem de kahverengi gözlü katılımcılar, mavi veya kahverengi gözlü erkek modelleri çekici bulmadıklarını belirtti. Kahverengi gözlü erkekler de kahverengi veya mavi gözlü kadınlarla ilgili herhangi bir tercihte bulunmadı. Ancak mavi gözlü erkeklerin, mavi gözlü modelleri kahverengi gözlülere göre daha çekici buldukları tespit edildi. Bir başka araştırma kapsamında da mavi gözlü erkeklere, eşlerinin göz rengi sorulduğunda çoğunlukla mavi gözlü oldukları yanıtı alındı. Her iki araştırma bir arada değerlendirildiğinde, mavi gözlü erkeklerin mavi gözlü kadınları daha çekici bulduklarını söylemek mümkün.
“Gözler yalan söylemez” diye boşuna denmiyor. Aslında gözlerimiz, duygularımızı ifade etmek ve görmek için kullandığımız birer organdan çok daha fazlası, bizimle ilgili çok daha fazla bilgi barındırıyor ve çevremizdekilere bu bilgileri iletiyor.